Na maanden hongerig bladeren door het fotoboek ‘Cols. De mooiste beklimmingen in Europa’, laden we de fietsen uit in Nationaal Park Stelvio. De uitvalsbasis voor ons fietsavontuur is het dorp San Nicolò, ten oosten van het bekendere Bormio. Beide liggen in de provincie Sondrio tegen een decor van bergpieken, Alpenhuizen behangen met geraniums en kerkjes die elkaar de loef afsteken in schattigheid. Precies de reden dat je gaat wielrennen in de Italiaanse Alpen, maar ook een beetje beangstigend. We maakten deze week vijf mooie fietstochten.
1. Torre di Fraele
We trappen af met de klim van 8,5 kilometer naar Torri di Fraele, ook wel bekend als d’Alpe Cancano. Deze rustige klim langs de rotswand is de favoriet van Annemiek van Vleuten. Hoewel maximale stijgingspercentages van 10% voor Italiaanse bergbegrippen niet steil zijn, is het voor onze stijve autobenen even inkomen. Voor je de top op 1955 meter hoogte bereikt, fiets je door twee tunneltjes en heb je gaaf uitzicht op de voormalige signaaltoren op de top. Eenmaal bij de Torre di Fraele word je beloond met een fotogeniek uitzicht over de haarspeldbochten die je zojuist hebt overwonnen. Je kunt via een vals platte weg nog even doorfietsen naar een stuwmeer. Wij maken een rondje van circa 40 kilometer met 1020 hoogtemeters vanuit San Nicolo.
2. Passo del Mortirolo
Voordat de Passo del Mortirolo in 1990 verhard werd zodat de Giro d’Italia eroverheen kon razen, was de weg vermoedelijk voorbehouden aan berggeiten en overfanatieke wandelaars. Deze elf kilometer lange klim is een waar martelwerktuig. In het lieflijke dorpje Mazzo di Valtellina aan de voet van de klim vullen we de bidons om vervolgens omhoog te stoempen tegen een gemiddelde stijging van 11,6% met uitschieters naar 20%. Het merendeel van de klim voert door een bos met een enkele boerderij. Hoe hoger je komt, hoe weidser je uitzicht over de bergachtige omgeving en weides vol koeien met bellen om de nek. De klim vlakt naar het einde toe iets af, zodat je toch nog enigszins fris op de foto kunt met het col-bordje op 1860 meter hoogte.
3. Passo di Gavia
Na de Mortirolo dalen we af naar Ponte di Legno om aan de tweede populaire Alpencol te beginnen. Passo di Gavia is een feest voor de fanatieke wielrenner omdat je het landschap ziet veranderen. Bomen worden bosjes en vervolgens mosjes. Alpenweides gaan over in rotswanden met enkel nog berggeiten. Hoe verder je vordert op de 19,5 kilometer naar de top, hoe steiler het wordt en hoe ijziger de wind om de bochten waait. Net voor de top fiets je door een donkere tunnel (fietslampjes mee!) en word je getrakteerd op schitterende bergmeren en vergezichten. Op de bergtop op 2618 meter hoogte ligt een restaurant waar je jezelf – na een fors betaalde warme chocomelk – warm kunt inpakken voor de lange afdaling. Zelfs in augustus zijn op de Passo di Gavia beenwarmers en een jasje (of twee) aan te raden.
4. Passo dello Stelvio
Dé fietstoeristentrekpleister van Lombardije is de Passo dello Stelvio. Met 2758 meter is dit een van de hoogste, verharde bergpassen in de Alpen. Je kunt de Stelvio vanaf drie kanten beklimmen. Wij beginnen de twintig kilometer lange klim in Bormio. Dit is niet de populairste zijde om de Alpencol op te fietsen, maar in mijn beleving beslist de mooiste. Je fietst het drukke dorp uit en kijkt al gauw uit over rotswanden, alpenweides doorkliefd door watervallen en reeksen tunnels en haarspeldbochten ver boven je. Deze klim heeft als groot voordeel dat je van het gevarieerde uitzicht kunt genieten zonder al te veel te stoempen. We tikken de top aan en dalen via de Umbrail-pas af naar Zwitserland om door de wijnvelden koers te zetten naar Prato Allo Stelvio. Deze zijde van de Stelvio is het populairst onder wielrenners vanwege de 48 haarspeldbochten verdeeld over 24 kilometer. Daarbij fiets je op langs een helderblauwe rivier en heb je uitzicht over besneeuwde bergpieken. Omdat we meerdere keren van brioches con crema en goede pasta genoten onderweg, bereiken we pas rond etenstijd de top voor de tweede keer. Groot voordeel: we hebben de hele afdaling voor onszelf en hoeven niet te vrezen voor motoren.
5. Torrente Frodolfo
Na deze monstertochten zijn de fietsbenen moe. We maken daarom een koffierondje over het prachtige fiets- en wandelpad langs de Torrente Frodolfo. Met hellingen van 8% is het recreatiepad zeker niet vlak, maar de felblauwe, snelstromende rivier naast je en de berghellingen waar onvoorstelbaar veel kerkjes tegenaan geplakt zijn, zijn de inspanning wel waard. Het fietspad is bijna overal verhard, maar Italië zou Italië niet zijn als er niet ook enkele kilometers stevig gravel of loeisteile geitenpaden in zaten. Die kun je omzeilen via de grote weg, of gewoon voor lief nemen onder de noemer ‘avontuur’. Langs de Frodolfo vind je meerdere gezellige tentjes waar je koffie of een biertje kunt drinken.
Bonustip 1: fietsen rondom de Reschenzee
Als je terugrijd naar Nederland, is het aan te raden om nog wat mooie passen mee te pakken onderweg. Wij parkeren de auto bij Camping Kiefenhain voor een rondje fietsen rondom de Reschenzee, bekend vanwege het felblauwe meer met de gezonken kerktoren. Later zetten we via de Fluëlapas en de fotogenieke Ofenpas koers naar het Schwarzwald.
Bonustip 2: maak een mooie wandeling
Vanuit Bormio kun je de stoeltjeslift of de benenwagen nemen naar de Bormio 2000. Voor een echt mooie wandeling raad ik je echter de top van de Gavia aan. Het is een half uurtje haarspelden met de auto vanaf Bormio. Op de top is een grote parkeerplaats waar je verschillende geitenpaadjes kunt volgen tussen fotogenieke vergezichten, bergmeertjes en een verstopte grot. We ontdekken niet echt een duidelijke wandelroute, maar op een kale bergtop is het gelukkig eenvoudig navigeren op het oog.
Route credits: Wilbert Huijskens.
