Ben je een liefhebber van fietsen en geschiedenis, dan is de EuroVelo 13 een fietsroute voor jou. Dit internationale fietstraject volgt het voormalige IJzeren Gordijn en voert door 20 landen, waaronder 800 kilometer door Tsjechië.
EuroVelo 13: Iron Curtain Trail
Ongeveer 40 jaar splitste het IJzeren Gordijn West- en Oost-Europa van elkaar. De streng bewaakte grens werd pas in 1989 afgebroken. Langs de oude grens loopt nu een fietsroute: de Eurovelo 13 ofwel de Iron Curtain Trail. De Iron Curtain Trail is maar liefst 10.550 kilometer lang. Het begint bij de Barentszzee en eindigt bij de Zwarte Zee, nadat het twintig landen heeft doorkruist. 800 kilometer hiervan gaat langs de westelijke en zuidelijke grens van Tsjechië, door de regio’s Karlovy Vary, Pilsen, Zuid-Bohemen en Zuid-Moravië. De route is volledig bewegwijzerd en te herkennen aan het EuroVelo 13 logo: een blauw vierkant met sterretjes rond nummer 13. Tijdens de fietstocht kom je door gebieden waar jarenlang geen mensen waren toegestaan. Het zijn stille gebieden met ongerepte natuur met af en toe een herdenkingspunt van dorpen die honderd jaar geleden nog bewoond waren.
Fietsen door Zuid-Tsjechië
Als je de Iron Curtain Trail in Tsjechië wilt volgen kan je het beste starten in Cheb, een historisch stadje in West-Bohemen. Het stadje heeft een gezellig plein met koopmanshuizen die hier al sinds de 11e eeuw staan en een kasteel. Cheb is vanuit Praag binnen drie uur te bereiken met een directe trein. Vanuit Nederland is het ongeveer 800 kilometer rijden naar deze Boheemse stad. Of je neemt de internationale trein of European Sleeper naar Praag om vervolgens met de trein verder te reizen.
De EuroVelo 13 eindigt in Tsjechië in de regio Zuid-Moravië, ten zuiden van de stad Břeclav bij de Tsjechisch-Oostenrijkse grens. Vanuit Břeclav kun je een directe trein terugnemen naar Praag. Wenen is slechts een uurtje met de trein.
Grensoverschrijdend fietsplezier op de EuroVelo 13
De EuroVelo 13 doorkruist het rustige en beschermde natuurgebied Český les (Duits: Oberpfälzer Wald), het Nationale Park Boheemse Woud en het Nationale Park Podyjí. Terwijl het Boheemse Woud het grootste nationale park is van Tsjechië, is Podyjí de kleinste.
De fietspaden van de EuroVelo 13 zijn vaak voormalige militaire wegen, langs het voormalige IJzeren Gordijn, die zijn geasfalteerd of voorzien van kiezels. Het is daarom verstandig om voor een gravelfiets met brede banden te kiezen of eventueel een mountainbike. De route gaat merendeel door een glooiend landschap, maar er zitten ook een paar stevige klimmetjes in. Een elektrische variant kan daardoor ook een goed alternatief zijn.
Geschiedenisles op de fiets
Onderweg word je regelmatig herinnerd aan het verleden. Er zijn bunkers, monumenten, borden met een waarschuwing voor mijnen en andere bezienswaardigheden die verband houden met de Koude Oorlog. In Rozvadoz in West-Bohemen en in Valtice in Zuid-Moravië zijn er musea over het IJzeren Gordijn met een expositie van foto’s en uitrusting van de grenspatrouille. In Mikulov is er een “Freedom Trail” met 22 borden van succesvolle en minder succesvolle vluchtpogingen. In Čížov staat nog een deel van het IJzeren Gordijn met een hoge metalen wachttoren, roestig prikkeldraad, betonblokken en rijen elektriciteitspalen.
Ontdek de rijke cultuur van Tsjechië
Ondanks deze militaire herinneringen kun je tijdens de fietstocht ook genieten van gezellige stadjes, mooie kastelen en de Tsjechische gastronomie. In het klooster van Vyšší Brod, dat gelegen is bij het Lipnomeer, kun je een interessante rondleiding volgen en de bibliotheek bewonderen. Het historische stadje Slavonice met haar prachtige renaissance gevels en een ondergronds gangenstelsel van honderden jaren oud is eveneens een mooie plek om te bezoeken en te overnachten.
In het natuurgebied Nationale Park Podyjí ligt de vestingstad Znojmo. Om in het centrum te komen moet je wel even klimmen, want Znojmo ligt boven de rivier de Dyje. De laatste etappe gaat door de wijnregio van Tsjechië. Glooiende wijngaarden, wijnkelders verstopt in de heuvels en restaurants waar altijd een Moravische wijn op de kaart staat. In de kelders van het chateau van Valtice is nu de Wine Salon of Czechia gevestigd en hier kun je de beste wijnen van Tsjechië proeven. Een perfecte plek om op deze mooie en interessante fietstocht te proosten, die je dan bijna hebt voltooid.
Meer informatie over de EuroVelo 13 en fietsen in Tsjechië
Het GPX-bestand van de IJzeren Gordijnroute is te downloaden op czechiabybike.com en daar vind je ook tips voor overnachtingen. De website van EuroVelo is ook een handige informatiebron. Raak je niet uitgefietst? Vind hier alle EuroVelo-routes in Europa of de mooiste fietsroutes in Tsjechië.
VisitCzechia heeft meer informatie over fietsen in Tsjechië en kan gratis fietskaarten opsturen.